رنگ آمیزی مبلمان چوبی چگونه ؟!!
رنگ آمیزی مبلمان چوبی چگونه ؟!!
رنگ کاری چوب به دلایل مختلفی انجام میشود که مهمترین آنها عبارتند از: زیبایی، پنهان شدن معایب، قسمتهای خراب و زشت، جلوگیری از نفوذ حشرات موذی، رطوبت، حفاظت در مقابل صدمات و …
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
برای رنگ آمیزی، رنگهای مختلفی وجود دارند که بسته به نوع رنگ آمیزی انتخاب میشوند. برای مثال اگر چوبی که میخواهیم رنگ کنیم خوش نقش باشد و بخواهیم نقوش آن به چشم بیاید باید از رنگهای روشن که زیر آن دیده میشود استفاده کرد و اگر بخواهیم چوبی که نقوش جالبی ندارد و بتونه هم شده است را رنگ کنیم باید از رنگهایی استفاده کنیم که سطح کار را طوری بپوشانند که زیر کار دیده نشود.
اگر در طبیعت رنگی وجود نداشت استحکام و قدرت بینایی انسان از بین می رفت و یکنواختی و کسالت ایجاد شده و از تماشای طبیعت لذتی نمی بردیم.
رنسانس در اواسط قرن پانزدهم باعث ایجاد تحولات بسیاری در عرصه پرسپکتیو رشته های مختلف معماری، نقاشی، علم مناظر و مزایا گردید. در گذشته به همهءافراد اجازه داده نمی شد تا وارد حرفه نقاشی شوند و فرد باید حتماً مراحل و مراتبی را طی می کرد تا بتواند به این حرفه وارد شود و ازمحضر اساتید بهره برد. یکی از آن سلسله مراتب مبحث آناتومی و دیگری مبحث رنگ است. بیشترین کاربرد رنگ در طبیعت قابل رؤیت نمودن اشیاءمی باشد. وقتی دو شیء یا دو فرم هم رنگ یا دارای نهایت کنتراست یا دوشیء دارای حالت مکمل و یا دو شیء دارای رنگهای ملایم را کنار هم قرار می دهیم چیزی که از لحاظ بصری می بینیم یکسان نیست. اگر در مکانی از نهایت کنتراست هااستفاده شود در آن مکان اغتشاش بوجود می آید. اصولاً کنتراست های شدیدباعث ایجاد اغتشاش ذهنی می گردند و باید رابطی در جهت تعدیل و هماهنگی آنها وجود داشته باشد.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
در امور گرافیکی بیشتر از فرم های هندسی بهره گرفته و فضاهای مثبت و منفی را مد نظر قرار می دهند. در چیدمان ومعماری داخلی منزل، چون افراد از کار روزمره به خانه باز می گردند و نیاز به آرامش و تسکین خاطر دارند کاربرد رنگهای گرم و تند و فرمهای با برشهای تند و تیز باعث ایجاد آزار واذیت بصری و گرفتن آرامش از افراد می شوند. به عبارت دیگر در فضاهای داخل منزل و طراحی دکوراسیون داخلی باید سعی شود که از فرمهای تیز و خشن و رنگهای خیلی گرم به مقدار زیاد استفاده نشود. معمولاً برای چیدمان داخلی رنگ های ملایم واز نظر ارزشی زیر شصت درصد بکار برده می شود.
همان طورکه در جلسات قبل اشاره کردیم کاربرد رنگهای سرد احساس سرما و در خود فرو رفتن را به افراد القاء می کنند و کاربرد رنگهای گرم احساس وجد و هیجان را تشدید می کنند.
گاهی مشاهده می شود که وقتی رنگهای سرد و گرم را درکنار هم قرار می دهیم این توازن و بالانس در دید بصری به خوبی مشاهده نمی شود. به همین دلیل برای از بین بردن فاصله و شکاف میان رنگهای گرم و سرد احتیاج به یک رابطی داریم تا احساس ملایم تری بوجود آید.
کارهایی که قبل از رنگ کاری باید انجام داد:
بتونه کاری:
ابتدا سطوح چوب را با انواع بتونه، بتونه کاری میکنیم. انتخاب بتونه به نوع رنگی که استفاده میکنیم بستـگی دارد. با این کار تمام خـلـل و فرج و ترکهای سطحی را پر میکند و سطحی صاف و هموار را بوجود میآورد.
سنباده زنی:
در این قسمت بتونه هایی که به چوب زدهایم را سنباده میزنیم تا به سطح چوب برسیم. هدف از این کار این است که فقط بر میان خلل و فرج و ترکها و شیارها بتونه بماند و روی سطح بتونهای باقی نماند، چون باعث افزایش اندازه قطعه چوبی میشود.
رنگ زدن:
در این قسمت، عمل اصلی که همان رنگ زدن است با انواع وسایل ( قلمو، پارچه پرزدار و … ) انجام میشود. این قسمت مهمترین قسمت است که باید به دقت انجام شود. مثلاً نباید به یک قسمت آنقدر رنگ بزنیم که شرّه کند و در قسمتی کمتر رنگ بزنیم که زیر رنگ دیده شود. معمولاً رنگ را در دو نوع نوبت ( دو دست ) به قطعه چوب میزنند. دست اول برای رنگآمیزی کلی کار و دست دوم نیز که به کل زده میشود کاستیهای رنگ را در قسمتهای مختلف برطرف میکند.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
تقسیم بندی رنگها
رنگهای خنثی:
این رابطه همان رنگهای خنثی هستند. رنگهای خنثی درست مثل یک پل، از زمستان به بهار یا از رنگهای گرم به رنگهای سرد عمل می کنند. رنگهای خنثی مثل رنگ خاکستری به محض اینکه در کنار رنگهای دیگر قرار می گیرند باعث ایجادوجد و هیجان می شوند. مثلاً وقتی رنگ خاکستری در کنار رنگ قرمز می آید باعث ایجاد هیجان می شود. اما این هیجان ایجاد شده به اندازه ءرنگ قرمز نیست بلکه تعدیل شده آن است.
به طور خلاصه رنگهای خنثی تعدیل کننده رنگهای گرم بوده و از شدت آنها میکاهند. همچنین این رنگها تعدیل کننده رنگهای سرد نیز بوده و ا زشدت سرما و بی حس و حالی آنها می کاهند. به عبارت دیگر رنگهای خنثی پلی هستند بین رنگهای سرد و گرم و هر زمانی که در کنار رنگهای دیگر قرار بگیرند باعث تعدیل آنها می شوند. رنگ های خاکستری خیلی سریع با تضاد های شدید و خشن خو گرفته و نیروی آنها را جذب می کنند. به طوری که این تضادها دیگر آن پختگی سابق راندارند و متعادل تر می شوند.
رنگهای دوران کلاسیک با رنگهای امروزی کاملاً متفاوت هستند چون زمان و مکان، علم و تکنولوژی، ابداعات و اختراعات بشر و شناخت او نسبت به زبان و مسایل علمی، هنری تغییر پیدا کرده است. درکارهای گرافیکی عامل جذابیت رنگ و خالص بودن آن اهمیت فراوانی دارد. بنابراین در کارهای گرافیکی کاربرد رنگهای اصلی و خالص حسن کار محسوب می شود. اما در چیدمان داخلی منزل کاربرد رنگهای پخته و خنثی مناسب تر است. مثلاً در رنگ آمیزی مبلمان معمولاً رنگ سبز اصلی بکار نمی رود بلکه این سبز مایل به حنایی و به صورت ترکیب با رنگ قرمز است.
به نظر دلاکروا رنگ های خنثی (خاکستری) تخریب کنندهءرنگهای دیگر محسوب می شوند.
مناسب ترین تمرین برای شروع کار در زمینه کاربرد رنگها، پر نمودن فاصله دو رنگ با دوازده درجه مختلف رنگی است. در دایره رنگ هر چه به طرف داخل پیش می رویم می بینیم که رنگها دیگر آن شفافیت و خلوص اولیه را ندارند و کم کم پخته تر و متعادل تر می شود. در آثارنقاشان سبک امپرسیونیسم، کاربرد رنگهای خنثی و ترکیب آنها با رنگهای اصلی را می توان به وفور مشاهده نمود. استفاده از ضربه های قلم مو بر روی بوم، وسیله ای است که با آن نقاشان امپرسیونیست به صورت مداوم نور را بر روی اجسام خلق می کند.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
ترکیبات رنگهای خنثی و اصلی در آثار نقاشان:
در بسیاری از آثار نقاشان بزرگ همچون ماتیس، سورا، مونه و … می توان ترکیبات بدیع رنگهای اصلی و خنثی را مشاهده نمود.
هر گاه رنگهای خالص با رنگهای سفید و سیاه ترکیب شوند از روشنی و شفافیت آنها کاسته می شوند. نقاشان کنتستراکتیویسم ازترکیب رنگهای سیاه و سفید که باعث تولید رنگ خاکستری می شوند به صورت آبستراکت (گردش رنگ در فضا) استفاده نموده اند.
اگر به حجمهای بسیار تزیینی و کاربردی منزل نگاه کنیم متوجه می شویم که از جمله این حجمها درب و پنجره است. امروزه برای ارزانتر کردن هزینه ها درب و پنجره ها را از فیبر و نئوپان و تخته های سه لایی می باشد و روی آنها را با چوب میپوشانند.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
رنگهای شفاف:
از انواع رنگهای شفاف، کیلر روغنی می باشد که حلال آن تینر روغنی است و در معرض هوا خشک می شود و با پیستوله و با قلم مو رنگ آمیزی می شود.
سیلر و کیلر از انواع سخت و با دوام رنگهای شفاف هستند و مخصوص پر کردن منافذ چوب می باشند به وسیله قلم مو و اسپری پرداخت می شود با تینر رقیق می شود و با هوا خشک میشود.
پلی استر و نیم پلی استر نیز از انواع رنگهای روغنی می باشند که در مقابل ضربه، حرارت و مواد شیمیایی بسیار سخت و مقاوم و نیز گران قیمت می باشند و در معرض هوا خشک می شوند. رنگها برای سلامتی انسان زیان آور هستند و در کاربرد آنها باید مسائل بهداشتی را رعایت نمود.
هر عنصری در طبیعت دارای یک بافت فشرده است که پس از تابیدن نور خورشید بر آن این شیء و بافت مولکولی آن تمام نورها را جذب می کنندو یکی را منعکس می کنند که این همان رنگ شیء است. لذا هر چه سطح آن روشن تر باشد انعکاس آن تا زمان جذب بیشتر است. نور بعد از گذشت از منشور به هفت رنگ قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، ارغوانی و بنفش تجزیه می شود. زمان دیده شدن یک جسم بوسیله چشم برابر با سرعت نور (30000 کلیومتردر ثانیه ) می باشد. برای شناخت رنگها باید آنها را از زوایای مختلف فیزیکی و روانی و جامعه شناسی و غیره مورد بررسی قرار داد. مثلاً حالت رنگ قرمز دارای انحنا است و لذابه صورت منحنی حرکت می کند. تاباندن نور از زوایای مختلف به شیء ای که دارای بافت، حجم و رنگ است باعث ایجاد بعد در آن می شود، اما تابش مستقیم نور باعث مسطح دیده شدن سطح اشیاء می گردد. رنگ به عنوان وسیله ای برای زیبا جلوه دادن حجم نیز بکار می رود.
رنگهای اصلی از جنب و جوش، قدرت دیداری و جذابیت برخوردارند. لازم به ذکر است که ترکیب رنگهای مختلف با هم باعث از بین رفتن شفافیت آنها می گردد.
رنگهای اصلی:
رنگهای اصلی شامل سه رنگ قرمز، آبی و زرد می باشندکه دارای قدرت و هیجان بیشتری نسبت به سایر رنگها هستند. کودکان به رنگهای اصلی بسیار علاقمندند. بنابراین رنگ اتاق کودک باید شاد و با نشاط باشد و با رنگ سایر نقاط خانه متفاوت باشد.
رنگ در گذشته، نقشی در زیبایی نداشت و تنها بر اساس نظر عرفا و فلاسفه برای مباحث مذهبی بکار می رفت. دانشمندان، فلاسفه و اندیشمندان هر یک نظرات متفاوتی در تعریف رنگ دارند. مثلاً دیدگاه نیوتن در مورد رنگ بر اساس انرژی خورشیدی است. سنت اگوستین رنگ را بعنوان یک انعکاس افلاطونی (گرایش به سوی خدا) تعریف می کند.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
تنوع دیداری رنگ:
انسان به تنوع دیداری رنگها نیازمند است. در طبیعت هیچ شیءای را نمی توان یافت که رنگ نداشته باشد در غیر این صورت در اشیاء یکنواختی بوجود می آید.
ویژگی های رنگ:
مبحث رنگ دارای ویژگی های اساسی است. نخستین ویژگی پاسخ به این سئوال است که رنگ چیست ؟
با ترکیب رنگهای اصلی زرد، قرمز، آبی رنگهای بیشماری بوجود می آید. هنرمندان در گذشته با استفاده از نور طبیعی و سه رنگ اصلی، ترکیبات زیبایی از رنگها را ایجاد میکردند. رنگهای استعمال شده در نقاشی یا هنر کلاسیک، رنگهای تزیینی نبوده است بلکه رنگهای پخته ترکیبی بوده که ازترکیب رنگهای اصلی بوجود آمده است.
ارزش رنگ:
دومین ویژگی مبحث رنگ، ارزش رنگهاست که به تیرگی و روشنی آنها مربوط است. ارزش رنگهای تیره نسبت به رنگهای روشن بیشتر است.
رنگها دارای ارزشهای متفاوتی هستند که این ارزش ها از طریق مقایسه بدست میآیند. اصولاً واقعیت رنگها از طریق رنگهای 4 بدست می آید. در مبحث ارزش رنگ باید جنبه های فیزیکی و شیمیایی رنگها مورد تجزیه وتحلیل قرار بگیرد. بهترین مقیاس دراین زمینه، مقایسه دو رنگ سیاه و سفید می باشد که دارای بیشترین کنتراست نسبت به هم هستند.
اگر به حجمهای بسیار تزیینی و کاربردی منزل نگاه کنیم متوجه می شویم که از جمله این حجمها درب و پنجره است. امروزه برای ارزانتر کردن هزینه ها درب و پنجره ها را از فیبر و نئوپان و تخته های سه لایی می باشد و روی آنها را با چوب میپوشانند. یکی از راههای حفاظت از درب و پنجره رنگ آمیزی آنهاست. رنگ آمیزی چوب به منظور مقاوم کردن ن در برابر رطوبت، حشرات، جلوگیری از لق شدن و رعایت مسائل بهداشتی صورت می گیرد.
اشباع و خلوص رنگ:
در صورت استفاده از رنگ بصورت طبیعی مسئله خلوص رنگ مطرح می شود، زیرا باترکیب رنگ از درجه خلوص آن کاسته می شود. هر رنگ به عنوان سنبل و نماد خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. مثلاً در مخازن شرکت نفت از رنگ سفید استفاده می کنند. لذا در صورت تابش نور خورشید به آن، نور منعکس می شود و از تبخیر یک سوم بنزین جلوگیری میشود. گاهی رنگ بر وزن نیز تأثیرمی گذارد. رنگها در ایجاد آرامش و هیجان نیزمؤثرند. مانند رنگهای آبی و قرمز. رنگها در درمان بیماریهای روحی و روانی نیز تأثیربه سزایی دارند. به طور کلی برخی افراد معتقدند که منشاءزیبایی ارتباط ارگانیک بین اشکال و رابطه احجام با فضا و مبانی تجسمی می باشد و برخی دیگر لذت بردن از یک اثر هنری را زیبایی می دانند. شناخت ما از طبیعت بر اساس فرم و رنگ بدست می آید. در طبیعت ابتدا رنگ را می بینیم و بعد فرم را؛ ولی در وجود انسان و اشیاءابتدا فرم را می بینیم و بعد رنگ را.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
تأثیرات رنگ:
هر گونه تحرکات رنگی باعث می شوند در وجود ما انعکاس و تحرکات بصری خاصی به وجود آید که این واکنشهای احساسی و روانی واکنشهای فیزیکی را هم در بر دارد.
علاقه افراد به فضاهای روشن و نورانی نسبی است و در افراد مختلف متفاوت است. اثرات رنگ هم بر افراد مختلف نسبی است و محیط زندگی نیز در این امرتأثیر گذار است. امروزه حتی در علوم پزشکی نیز سعی می شود برای ایجاد آرامش در بیماران از ترکیب رنگها استفاده کرد ه و فضاهای آرام بخشی را ایجاد کنند. اصولاً نور پس از گذشت از منشور رنگ به شکل یک طیف هفت رنگ مشاهده می شود. جایگیری رنگهای اصلی در مثلث رنگها به این ترتیب است که رنگ زرد در قسمت بالای مثلث و رنگ آبی در گوشه سمت چپ مثلث و رنگ قرمز در گوشه سمت راست مثلث است. دایره رنگهای سرد و گرم از سه رنگ اصلی زرد، قرمز و آبی تشکیل شده است. باید دانست که تشخیص درجات رنگهای سرد و گرم بسیار مشکل است. یکی از مباحث اساسی رنگ، حجم است. به بیان دیگر هر چه ابعاد جسم بیشتر باشد آن جسم نرمتر و زیبا تر خواهد بود.
رنگ آمیزی به دو صورت انجام می شود:
1ـ به وسیله مداد جوهری شفاف که در آنها نقش چوب مشهود است.
2ـ رنگهای پوششی که فقط رنگ دیده می شود:
از انواع رنگهای شفاف، کیلر روغنی می باشد که حلال آن تینر روغنی است و در معرض هوا خشک می شود و با پیستوله و با قلم مو رنگ آمیزی می شود.
سیلر و کیلر از انواع سخت و با دوام رنگهای شفاف هستند و مخصوص پر کردن منافذ چوب می باشند به وسیله قلم مو و اسپری پرداخت می شود با تینر رقیق می شود و با هوا خشک می شود.
پلی استر و نیم پلی استر نیز از انواع رنگهای روغنی می باشند که در مقابل ضربه، حرارت و مواد شیمیایی بسیار سخت و مقاوم و نیز گران قیمت می باشند و در معرض هوا خشک می شوند. رنگها برای سلامتی انسان زیان آور هستند و در کاربرد آنها باید مسائل بهداشتی را رعایت نمود.
لاک الکل که با ترکیب 10% لاک و 90% الکل بدست می آید و در مقابل حرارت، اسیدها و الکل مقاوم نیست. استعمال آنها صرفاً برای جلا دادن چوب است. روغن جلا که صرفاً نوعی براق کننده چوب است و معمولاً برای وسایلی بکار می روند که زیاد در دسترس نیستند و حلال آن تینر روغنی است و مقاومت خیلی کمی دارند.
روغن بزرک نوعی براق کننده است که برای جلادادن به چوب از آن استفاده میشود. رنگهای شفاف به غیر از تینر روغنی، حلالهای دیگری دارند که علاوه بر رقیق کردن خاصیتهای دیگری هم دارند مثل تری بانتین نوعی حلال رنگ طبیعی است که درخت کاج گرفته می شود. از انواع دیگر حلالها می توان به روغن الیف اشاره کرد. استعمال روغن الیف برای شفاف کردن چوب و زیر بتونه کاری است که باعث مقاوم بودن چوب می شود. روغن اسکایتو حلال دیگری است که مخلوط کردن آن با رنگ باعث می شود که رنگ زودتر خشک شود.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
رنگهای پوششی:
معمولاً استعمال رنگهای پوششی برای چوب هایی است که نقش زیبایی یا اعتبار چندانی ندارند. این رنگها رنگهایی هستند که وقتی روی چوب زده می شوند خود چوب و نقش یا رنگ آن دیده نمیشود. رنگ آمیزی چوب به سه روش قلم مو، پاشیدن رنگ روی چوب و غوطه ور کردن قطعات چوب در رنگ انجام می گیرد.
از انواع آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
رنگهای روغنی:
یعنی رنگهایی که حلال آنها از روغن ساخته شده است. خود رنگ را هم در ابتدا یک مایع سفید رنگ است با اضافه کردن رنگدانه، جوهره رنگ می گیرد. در مایع سفید رنگ اسکایتو حلالها و روغنها در پایه رنگ وجود دارد.
این رنگها در معرض هوا خشک می شوند و به دوصورت براق و مات یافت میشوند. استفاده از این رنگها برای چوب مناسب تر است زیرا به آسانی قابل نظافت و شستشو می باشند. ماتکن، ماده ای است که با اضافه کردن آن به رنگهای براق از شفافیت و براقی آنها کاسته می شود. حلال بیشتر این رنگها تینر روغنی است. همچنین برای رقیق کردن این رنگها یا شستشوی قلم مو می توان از تینر و بنزین هم استفاده نمود.
رنگهای تینری:
رنگهای تینری سریع خشک می شوند و استفاده از آنها عوارض در پی دارد. زمان استفاده از این رنگ ها، قلم مو و رنگ روی آن زود خشک می شود. برای اجتناب از این موضوع می توان در هنگام استفاده از رنگهای تینری از پیستوله استفاده کرد. نوع مات و براق رنگهای روغنی به صورت فراوان یافت می شوند و خیلی هم گرانقیمت هستند. خاصیت دیگر رنگهای روغنی اینست که می توان آنها را پولیش داد یا براق تر کرد.
درب های غیر چوبی:
معمولاً برای درب ورودی خانه از درب آهنی بدلیل مقاومت زیاد آنها استفاده می شود. همچنین غیر از پنجره های چوبی از پنجره های فلزی و پلاستیکی استفاده می شود. جنس پنجره های فلزی عمدتاً از آلومینیوم و آهن است. آلومینیوم را بدلیل زنگ بصورت خالص و رنگ نشده بکار می برند البته برای تزیین و برای جلوگیری از زنگ آنها رنگ آمیزی می کنند. پنجره های آهنی بسیار مقاوم هستند باید حتماً رنگ آمیزی شوند. معمولاً بصورت ظریف ساخته می شوند. مدرن ترین و جدید ترین درب و پنجره پلاستیکی است که استعمال آنها در ساختمان مناسب نیست.
امروز نقاشان، با ترکیب رنگهای متناسب، شاهکارهایی بوجود میآورد که برای همهی مردم قابل فهم نیست. در روزهای پیشین بیشتر شاهکارها بوسیله ی ترکیب خطوط به وجود میآمده. البته از رنگ نیز استفاده میشد و صفحات مصگردد. امروز دیگر کسی روی در و یا روی درِ کاخها منبت کاری یا کنده کاری نمیکندور نسخ دستی بهتر شاهد ذوق و سلیقه هنرمندان در ترکیب رنگهاست، ولی رنگ چوب صندل یا فوفل به خودی خود زیباست و کافی است که با قلم و چکش در روی آن سایه و روشنهایی بوجود بیاورند تا لایق دست امرا و سلاطین. امرا و پادشاهان امروزی سطوح ساده و بینقش را بر ریز کارها ترجیح میدهند.
ساختمانهای دانشگاهها و عمارات دولتی از قبیل بانکها و وزارتخانهها و کاخ دادگستری یا کاخ اقتصاد، با سطح مرمر سفید پوشیده شده و به ندرت نقش مختصری در گوشهای از آنها پدیدار میگردد. چنین کاخها اگر در زمان شاه عباس ساخته میشد از داخل و خارج با کاشیهای هفت رنگ و معرق کاریها تزیین میگردید و داخل اطاقها با نقاشیهای دیواری هنرمندان معروف پوشیده می شد.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
طریقه ساخت انواع رنگ
رنگ سبز
برای درست کردن رنگ سبز ماده های زیر را به کار می برند:
1ـ قلیا
گیاهی است که در شوره زار می روید. قلیای این مواد رادر کورهای چنان میسوزانند که شعله ور نشود و به هم بچسبد و به رنگ سیاه در آید. هر بار قلیای سوخته را مشتریان می خرند و آن را می کوبند و نرم میکنند.
2ـ سنگ سفید
سنگهای سفید را از بستر رودخانه پیرامون لا لجین فراهم میکنند و خریداران هر باری آن را می کوبند و خرد می کنند.
3ـ شیشه
ده من قلیا و ده من سنگ سفید را کوبیده را درهم میکند و برخاکستر نرمی که در پیرامون آتش کوره است می ریزند تا آب شود. ماده ای که از گداخته و در هم شدن قلیا و سنگ به دست می آید « شیشه » می نامند.
4ـ سرب پخته
سه من را در تابه ای ( « تابه» را به گویش خود « توا(1)» می نامند) میریزند و آن تابه را در کوره می گذارند. سرب کم کم آب می شود و پس از آن که تمام آن گداخته شد کمی کمتراز یک من قلع در آن می اندارند تا پس از آب شدن با سرب آمیخته گردد. بر روی این همبسته گدازان چیزی مانند خاکستر پدیدار می شود که آن را با سیخی به کنار تابه میکشند و آن رفته رفته خود را می گیرد و به رنگ زرد زرنیخی در میآید و این کار چندان ادامه می یابد که تمام همبسته به همان صورت در آید. ماده ای که به این روش در کنار تابه فراهم آمده بسیار داغ است و کمی قلع در آن می اندازند تا به بینند جرقه ای از آن می جهد یا نه. اگر جست می گویند سرب پخته است و آن را آهسته آهسته در ظرفی به نام « چیقاوان» که دو دسته چوبی میگذارند تا خنک شود.
5ـ مس سوخته
مقداری مس ( دَم قیچی) را بر خاکستر پیرامون آتش کوره می ریزند تا بسوزد. از سوختن آن، ماده ای مانند خاکستر به دست می آید که « مس سوخته» نامیده می شود.
6ـ لاجورد
مقداری لاجورد طبیعی را ( که آن را لاجورد خارجی می نامند) بر سنگی میریزند و سپس سنگ دیگری می سایند و کم کم آب به آن می افزایند تا به صورت آبگون در آید.
7ـ پستاهی
دو من شیشه، دو من سرب پخته و یک من سنگ سفید را درهم می کنند و آن را در دستگاهی به نام اسیاب بیرون می آید سفید چرکین است و آن را یک « معیار» یا یک « پستاهی» می نامند.
ساختن رنگ سبز ـ180
مثقال لاجورد در هم و در آسیاب آمیخته و نرم میکنند. ماده آبگونی که به دست می آید رنگ سبزی است که می خواهند ولی در این هنگام سفید و چرکین است و سبزی ان پس از پخته شدن سفال در کوره پدیدار می شود. این آبگون را از کنان می گذارنند تا برای رنگ آمیزی آماده شود.
رنگ زرد
دومن سنگ سفید و دو من سرب پخته را باهم می آمیزند و در « توا» میریزند وآن را در کوره می گذارند تا به صورت خمیر در آید. سپس آن را با سیخی از « توا » بیرون می آورند و در ظرف پر از آبی می ریزند. چون این آب سرد وآن خمیر داغ است به زودی خمیر در آب به صورت ماده ای خشک و پوک در می آید که آن را می کوبند در آسیاب با آب نرم و آبگون می کنند و از کتان میگذارنند.
رنگ قهوه ای
یک پستاهی و نیم من « ملغ»(2) کویبده در آسیاب می ریزند و با افزودن آب، آبگونی درست می کنند و سپس آن را از کتان می گذرانند. اگر « ملغ» بیش از نیم من باشد رنگ سیاه، و اگر کمتر باشد رنگ سرکه ای از آن به دست می آید.
رنگ آمیزی مبلمان چوبی
دستور العمل رنگ
قبل از هر چیز لازم است که به توصیه های شرکت سازنده رنگ در هر مورد توجه شود. دستورالعمل زیر موارد کلی اعمال رنگ را در بر میگیرد. به طور کلی استفاده از رنگ جهت جلوگیری از آثار اشعه UV آفتاب و دوام و زیبایی کار توصیه می گردد. استفاده از رنگ های پایه آب (water based) و پایه روغن (oil based) مخصوص حفاظت از چوب ترمو (thermowood)، مجاز می باشد.
استفاده از چوب در فضای کار و زندگی، حاصل نیاز و تمایل انسان به طبیعت و محصولات طبیعی است. لذا در انتخاب نوع رنگ لازم است علاوه بر خصوصیات فنی ارایه شده توسط شرکت سازنده و تطابق آن با استانداردهای زیست محیطی و فضای زندگی انسان دقت گردد.
.
۱. آماده سازی سطح چوب برای رنگ آمیزی و شرایط مورد نیاز:
محیط رنگ کاری باید تمیز و عاری از گرد و غبار باشد. اجرای رنگ کاری در حرارت متعادل نتیجه بهتری خواهد داشت.
سطح چوب قبل از رنگ آمیزی باید خشک و عاری از گرد و خاک و گرد سنباده و عاری از چربی باشد.
در صورت نو بودن سطح زیر کار (عدم وجود لایه قبلی رنگ) می توان برای آماده سازی سطح از سنباده شماره ۲۸۰ استفاده کرد (در غیر اینصورت باید سنباده ای با شماره کمتر یعنی زبری بیشتر مثل ۲۲۰ یا ۸۰ استفاده کرد) همچنین استفاده از این نوع رنگ برروی چوبهایی که قبلاً با رنگهای پایه روغن رنگ کاری گردیده اند توصیه نمی شود.
نکته مهم در راستای سنباده زنی چوب این است که حتما جهت حرکت سنباده روی چوب باید در راستای الیاف چوب باشد و از هر گونه حرکت دادن سنباده در جهت عمود بر الیاف خصوصا در سنباده های شماره پایین باید خودداری کرد.
۲. آماده سازی رنگ برای اعمال روی چوب:
رنگ قبل از مصرف باید کاملا هم بخورد تا قسمت رنگدانه و حلال موجود در رنگ کاملا با هم مخلوط شود.
بـهترین روش مخلوط کردن حلال و رنگدانه در قوطی رنگ، هم زدن توسط یک قطعه چوبی است.
۳. نحوه اعمال رنگ روی چوب:
پس از هم زدن رنگ میتوان مقدار کمی از آن را روی سطح خشک و تمیز چوب در راستای الیاف چوب به طور کامل پخش کرد. نیازی نیست که حتما لایه ای دارای ضخامت قابل تشخیصی از رنگ روی سطح چوب بر جای بماند.
میزان مطلوب، میزانی است که صرفا با حرکت دادن مکررقلم روی سطح چوب به صورت لایه ای بسیار کم ضخامت پس از گذشت حدود ۱۰ دقیقه خشک شود (این زمان بسته به گونه چوب و حرارت محیط متفاوت است) این حرکت صرفا باید در راستای الیاف چوب باشد.
۴. زمان اعمال دست دوم رنگ روی سطح چوب:
بهترین زمان برای اعمال دست دوم رنگ کاری ۲۴ ساعت پس از اعمال دست اول می باشد. اما در محیط هایی که تهویه مطبوع دارند وجریان هوا دراطراف چوب وجود دارد حداقل زمان ممکن برای اعمال دست دوم رنگ کاری، ۱۲ ساعت پس از اعمال دست اول می باشد.
همچنین در فصول گرم سال، این زمان می تواند زمانی بین ۷ تا ۱۰ ساعت باشد.
اجرای دست دوم رنگ قبل از اطمینان از خشک شدن کامل دست اول توصیه نمی گردد.
نحوه رنگ کاری دست دوم همانگونه است که در دست اول رنگ کاری توضیح داده شد.
۵. پولیش نهایی سطح در صورت نیاز به سطحی لطیف و شفاف:
برای داشتن سطحی لطیف و شفاف برروی چوب، میتوان با سنباده شماره بالاتر مانند ۲۵۰۰ صرفا در راستای الیاف چوب و به صورت حرکت رفت و برگشت و بدون فشار پولیش نمود.
در صورت عدم دسترسی به سنباده می توان با پارچه هایی که دارای بافتی ضخیم هستند و کرک پس نمی دهند (مثل پارچه های کتان) عمل پولیش را انجام داد.
زمان پولیش کاری حداقل ۲۴ ساعت پس از دست دوم رنگ کاری و اطمینان کامل از خشکی سطح زیر کار می باشد.
.
منبع:
گروه صنایع چوب و کاغذ ابوذر
نواوود
تیم تحقیقات معمارسرا
رنگ آمیزی مبلمان چوبی